Loading...

Your cart (4)

Product thumb

Basic hooded sweatshirt in pink

  • Color: Pink
  • Size: S
$15.00 $31.00
Product thumb

Mid-rise slim cropped fit jeans

  • Size: M
$76.00
Product thumb

Men fashion gray shoes

  • Color: Gray
  • Size: 10.5
$84.00
Subtotal: $198.65
Checkout

មិនថាស្ថានភាពជំងឺស្រាល ឬធ្ងន់យ៉ាងណា ការការពារតែងតែត្រូវបានណែនាំ និងគួរតែត្រូវបានអនុវត្តពីគ្រប់បុគ្គលទាំងអស់ ដោយហេតុថាវាបានផ្តល់ផលចំណេញ និងអត្ថប្រយោជន៍ជាចម្បងចំពោះស្ថានភាពសុខភាពទូទៅទាំងមូល ជាជាងចំណាយពេល និងថវិកាច្រើនសម្រាប់ការព្យាបាលដូចទៅនឹងពាក្យមួយឃ្លាថា “ការពារប្រសើរជាងព្យាបាល”។ ដោយឡែក ជំងឺមហារីកថ្លើមប្រាកដជាចម្ងល់មួយ និងត្រូវបានចោទសួរឡើងផងដែរទាក់ទិននឹងការការពារថាតើវាអាចការពារបានឬយ៉ាងណា? តើមានវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ការពារជំងឺនេះដែរឬទេ?  វិធីសាស្រ្តការពារពីជំងឺមហារីកថ្លើម ការការពារខ្លួនពីជំងឺមហារីកអាចធ្វើឡើងតាមរយៈវិធីសាស្រ្តដែលមានប្រសិទ្ធភាពដូចជា៖ 1.ការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារខ្លួនប្រឆាំងនឹងមេរោគដែលបង្កឲ្យមានជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B ទៅលើទារកទើបនឹងកើត និងក្រុមមនុស្សដែលនឹងអាចប្រឈមខ្ពស់ឆ្លងមេរោគរួមបញ្ចូលដូចជា៖ • អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យសុខាភិបាល • អ្នកធ្វើដំណើរទៅកាន់តំបន់ដែលមានការឆ្លងជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B ខ្ពស់ • អ្នកប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនតាមការចាក់ • អ្នកមានដៃគូច្រើន ជាពិសេសជាមួយអ្នកដែលបានឆ្លងជំងឺរលាកថ្លើម B • បុគ្គលមានជំងឺដែលអាចឆ្លងតាមការរួមភេទ • បុគ្គលរស់នៅជាមួយអ្នកដែលមានបញ្ហារលាកថ្លើម B រ៉ាំរ៉ៃ • បុគ្គលដែលធ្វើការព្យាបាលតាមការលាងឈាមរយៈពេលយូរ • ទារកកើតពីម្តាយដែលឆ្លងជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B។ 2.ការពារខ្លួនពីការចម្លងនៃជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទB និងC។ 3.អនុវត្តជីវភាពរស់នៅល្អ ការពារខ្លួនពីបញ្ហាលើសទម្ងន់ ដោយចៀសវាងអាហារប្រភេទសាច់ និងខ្លាញ់។ 4.ចៀសវាងប៉ះពាល់ផ្ទាល់ជាមួយកត្តាជំរុញដែលធ្វើឲ្យមានជំងឺមហារីក ជាពិសេសការផឹកជាតិអាល់កុល និងការជក់បារីជាដើម។ 5.គ្រប់គ្រងស្ថានភាពជំងឺទាក់ទងផ្នែកមេតាបូលីស ជាពិសេសអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ 6.ត្រូវទទួលបានការព្យាបាលចំពោះអ្នកជំងឺរលាកថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ ដែលវាអាចជួយការពារពីការក្រិនថ្លើម និងអាចវិវឌ្ឍទៅជាមហារីក។ 7.កាត់បន្ថយការលូតលាស់នៃ Aflatoxin ក្នុងអាហារដែលបានរក្សាទុក។ 8.ត្រូវស្វែងរកការពិនិត្យជាប្រចាំប្រសិនអ្នកស្ថិតក្នុងចំណោមនៃក្រុមដែលប្រឈមទៅនឹងមហារីកថ្លើម៖ • អ្នកដែលបានឆ្លងមេរោគរលាកថ្លើម B និងC • អ្នកដែលមានជំងឺក្រិនថ្លើម • អ្នកពិសាជាតិអាល់កុល • អ្នកដែលមានបញ្ហាផ្នែកមេតាបូលីស ជាពិសេសអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម • អ្នកមានបញ្ហាលើសទម្ងន់ • អ្នកជក់បារី។ ការចាប់ផ្តើមការពារ ការអនុវត្តវិធីសាស្រ្តការពារគួរចាប់ផ្តើមនៅពេលដែលបុគ្គលម្នាក់ៗកំពុងស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ទៅនឹងជំងឺមហារីកថ្លើម ហើយអ្នកអាចស្វែងរកអ្នកជំនាញដែលមានទំនួលខុសត្រូវលើការការពារទៅលើមហារីកថ្លើមពីផ្នែកនានាដូចជា៖  • អ្នកឯកទេសផ្នែកជំងឺឆ្លង • អ្នកជំនាញផ្នែកក្រពះ ពោះវៀន • គ្រូពេទ្យប្រចាំគ្រួសារ • អ្នកជំនាញផ្នែកកុមារ • អ្នកជំនាញផ្នែកលោហិតសាស្រ្ត • អ្នកធ្វើការក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍។ ដើម្បីទទួលបានការការពារដ៏មានប្រសិទ្ធភាព អ្នកគួរពិភាក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញមុននឹងសម្រេចចិត្តទទួលយកការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងបញ្ហារលាកថ្លើមប្រភេទ B ដើម្បីជាអត្ថប្រយោជន៍នៃសុខភាពទាំងមូល និងសរីរាង្គថ្លើមផ្ទាល់តែម្តង។  បកស្រាយដោយ ៖ វេជ្ជបណ្ឌិត Turobova Tatiana វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺមហារីកចំពោះកូនក្មេង និងមហារីកទូទៅដែលសព្វថ្ងៃជា ប្រធានផ្នែកមហារីកនៅមន្ទីរពេទ្យសាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិសែនសុខ។  ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Share

ជារៀងរាល់ថ្ងៃ យើងម្នាក់ៗប្រឈមនឹងជាតិពុលជាច្រើនមិនថានៅផ្ទះ នៅកន្លែងធ្វើការ ឬនៅខាងក្រៅ និងជាពិសេសគឺតាមរយៈអាហារដែលយើងបរិភោគប្រចាំថ្ងៃ។ ដូចនេះ ការសម្អាតជាតិពុលដែលកកផ្តុំជាពិសេសនៅថ្លើមគឺជារឿងដ៏ចាំបាច់ ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រឈមនឹងហានិភ័យផ្សេងៗ និងជារឿងដែលមិនគួរមើលរំលងផងដែរសម្រាប់អ្នកចង់សម្រកទម្ងន់។ ថ្លើមដើរតួយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ដំណើរការលើសពី ៤០០ មុខងារនៅក្នុងរាងកាយរបស់យើងដែលក្នុងនោះរួមបញ្ចូលទាំងការបញ្ចេញចោលនូវសារធាតុពុល ឬសារធាតុដែលមិនត្រូវការក្នុងរាងកាយ។ កាលណាមានធាតុពុលច្រើនពេកដែលតម្រូវឱ្យថ្លើមបញ្ចេញចោល យើងអាចកត់សម្គាល់ឃើញអាការៈមួយចំនួនដូចជា អស់កម្លាំង កើនទម្ងន់ ឈឺក្បាល រំលាយអាហារមិនទៀងទាត់ ឈឺចាប់នៅផ្នែកខាងស្តាំ និងប្រែប្រួលពណ៌លើស្បែកជាដើម។ គួរឲ្យដឹងថា សារធាតុពុលដែលជួបលើអាហារច្រើនបំផុតគឺ ពពួកថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងសារធាតុគីមីមួយចំនួនទៀតដែលត្រូវបានរកឃើញប្រើប្រាស់លើបន្លែ ផ្លែឈើ និងសត្វចិញ្ចឹមដើម្បីជំរុញការផលិត និងធានាការផ្គត់ផ្គង់អាហារគ្រប់គ្រាន់ទៅដល់មជ្ឈដ្ឋានអ្នកប្រើប្រាស់។ យោងតាមការសិក្សាមួយបានបង្ហាញថា កម្រិតកាកសំណល់នៃថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត អាចឲ្យពុលរហូតបង្កជាមហារីកនៅក្នុងរយៈពេលយូរ ព្រមទាំងអាចបំផ្លាញប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ ប្រព័ន្ធបន្តពូជ កំហុសកំណក្នុងការបង្កកំណើត ក៏ដូចជាការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរនៃប្រព័ន្ធភាពស៊ាំផងដែរ។  លទ្ធភាពក្នុងការចៀសវាងសារធាតុមិនល្អ មិនអាចធ្វើបានទាំងស្រុងឡើយ ក៏ប៉ុន្តែយើងអាចកាត់បន្ថយការប៉ះពាល់ និងកម្រិតក្នុងការពុលបានតាមរយៈវិធីសាស្ត្រមួយចំនួន៖   1.ជ្រើសយកផលិតផលអាហារសរីរាង្គ៖  បន្លែផ្លែឈើសរីរាង្គមានផ្ទុកនូវវីតាមីន អា សេ និង ស៊ុលផួរច្រើនជាង ដែលវាអាចជំរុញថ្លើមឲ្យធ្វើការបញ្ចេញ និងលាងសម្អាតជាតិពុលពីក្នុងរាងកាយបានកាន់តែប្រសើរ ព្រមទាំងកាត់បន្ថយការប្រឈមនឹងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតដែលអាចគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព។ ជម្រើសល្អៗសម្រាប់ជំនួយមុខងារសម្អាតជាតិពុលរួមមាន ប្រូខូលី ស្ពៃក្តោប ខ្ទឹមបារាំង ខ្ទឹមស ផ្លែប៉ោម ផ្លែប័រ និងរមៀត ជាដើម។ ក្រៅពីនោះ ផលិតផលទឹកដោះគោ និងសាច់សត្វសរីរាង្គ ក៏អាចកាត់បន្ថយការប៉ះពាល់ទៅនឹងពពួកអ័រម៉ូន និងថ្នាំផ្សះផងដែរ។    2.អានស្លាកសញ្ញាអាហារច្នៃ (កញ្ចប់ ឬកំប៉ុង)៖  ប្រភពធំជាងគេនៃសារធាតុដែលប៉ះពាល់ដល់សុខភាព អាចរកឃើញនៅក្នុងអាហារស្រាប់ជាច្រើន។ ដូចនេះ ប្រសិនអ្នកមិនអាចកាត់បន្ថយការពិសាអាហារប្រភេទនេះទាំងស្រុង អ្នកក៏អាចរកមើលផលិតផលដែលមិនមានផ្ទុកនូវសារធាតុមិនល្អដូចជា phthalate និង paraben (phthalate- and paraben- free) ជាដើម។    3.លាងសម្អាតអាហារតាមវិធីសាស្ត្រត្រឹមត្រូវ៖  តាមការសិក្សាបង្ហាញថា ការលាងបន្លែផ្លែឈើជាមួយនឹងទឹកត្រជាក់អាចកម្ចាត់កាកសំណល់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតបានជាង ៧០ទៅ ៨០% និងកាន់តែប្រសើរប្រសិនបើលាងដោយកម្លាំងទឹកហូរ។ ក្រៅពីនោះ ការលាងជាមួយនឹងទឹកអំបិល ១០% (លាយអំបិល ១ភាគ ក្នុងទឹក ៩ភាគ) រួចលាងជម្រះដោយទឹកស្អាតអាចសម្អាតនូវសារធាតុដែលមានលើផ្ទៃខាងក្រៅបានប្រហែលឬច្រើនជាងបើធៀបនឹងការលាងជាមួយនឹងទឹកខ្មេះកម្រិតខ្លាំង។ អ្នកក៏អាចដាក់បន្លែក្នុងទឹកក្តៅឧណ្ហៗក្នុងរយៈពេលខ្លីដែលវាអាចជួយជម្រុះកាកសំណល់សេសសល់ជាប់នឹងបន្លែផងដែរ។     4.យកសម្បក ឬស្រទាប់ក្រៅចេញ៖  ការបកសម្បកចេញ ជាវិធីដែលមានប្រសិទ្ធភាពមួយទៀតដែលត្រូវបានណែនាំបំផុតជាពិសេសចំពោះបន្លែ ឬផ្លែឈើដែលអាចមានកាកសំណល់តោងជាប់នៅចង្វែកទងរបស់វា។ រីឯសាច់សត្វ គួរត្រូវបាននិងចៀរយកខ្លាញ់ដែលមានជាប់ស្បែកចេញឲ្យអស់មុននឹងយកទៅចម្អិនឲ្យបានល្អ ដោយសារផ្នែកទាំងនេះអាចផ្ទុកនូវថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងសារធាតុមិនល្អផ្សេងទៀត។    5.បរិភោគអាហារឆ្លាស់គ្នាឲ្យបានច្រើនប្រភេទ៖ ការឆ្លាស់គ្នានៃអាហារច្រើនមុខអាចជួយកាត់បន្ថយការបរិភោគចូលនូវបាក់តេរីដែលស៊ាំនឹងថ្នាំផ្សះ  អ័រម៉ូន ក៏ដូចជាថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតដដែលៗ។ ម្យ៉ាងទៀត ការបរិភោគអាហារប្រភេទបន្លែផ្លែឈើច្រើន អាចមានឥទ្ធិពលល្អគ្របលើបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗពីសារធាតុមិនល្អទាំងនោះ។   6.ភេសជ្ជៈល្អៗសម្រាប់ជួយសម្អាតជាតិពុល៖  ការពិសា ទឹក ទឹកតែ ឬតែចម្រាញ់ពីរុក្ខជាតិឱសថបានគ្រប់គ្រាន់ អាចជួយជំរុញលំហូរនៃសារធាតុចិញ្ចឹមទៅកោសិកា និងបញ្ជូនមកវិញនូវកាកសំណល់ចេញពីថ្លើមបានយ៉ាងល្អ។ ការបន្ថែមនូវទឹកក្រូចឆ្មារច្របាច់ចូលទឹកពិសា ក៏អាចបង្កើននូវសមត្ថភាពក្នុងការសម្អាតជាតិពុលរបស់ថ្លើមបានកាន់តែប្រសើរ ជាពិសេសបើសិនពិសានៅពេលព្រឹកមុនពេលអាហារ។ ដើម្បីសម្អាតជាតិពុលពីក្នុងថ្លើម ក៏ដូចជាក្នុងរាងកាយ ក៏ទាមទារចាំបាច់នូវកត្តាផ្សេងៗទៀតទាក់ទងនឹងការរស់នៅផងដែរដូចជា ការធ្វើលំហាត់ប្រាណបានទៀងទាត់ ការចៀសវាងការប៉ះពាល់នឹងសារធាតុផ្សេងៗ និងជាពិសេសគឺការជួបពិគ្រោះ និងពិនិត្យសុខភាពបានជាប់លាប់ជាមួយនឹងអ្នកជំនាញសុខភាពផងដែរ ដោយអ្នកនឹងទទួលបានដំបូន្មាន និងការណែនាំល្អៗអំពីបញ្ហានេះបានកាន់តែច្បាស់។  © 2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ​

Share

និយមន័យនៃ Hepatic Encephalopathy Hepatic Encephalopathy គឺជាប្រជុំរោគសញ្ញាដែលទាក់ទងនឹងប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទនិងផ្លូវចិត្ត (Neuropsychiatric) ដែលបណ្តាលមកពីការខូចថ្លើម ឬថ្លើមខ្សោយ។ ចំណែកជុំវិញបញ្ហាខ្សោយថ្លើមនោះទៀតសោត គេបានធ្វើការចែកចេញជាពីរប្រភេទ៖ • ខ្សោយថ្លើមស្រួចស្រាវ ៖ ស្តែងឡើងពីការខូចខាតថ្លើមខ្លាំង និងមានលក្ខណៈភ្លាមៗ អាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺសន្លប់ដោយសារជាតិពុល។ • ខ្សោយថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ ៖  ជាការខូចមុខងារនៃសរីរាង្គថ្លើមបន្តិចម្តងៗ តួយ៉ាងដូចជាបញ្ហាក្រិនថ្លើម ដែលមិនអាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺមានអាការៈសន្លប់ភ្លាមៗដូចទៅនឹងបញ្ហាខ្សោយថ្លើមស្រួចស្រាវនោះទេ។   អាការៈអាចស្តែងឡើងចំពោះអ្នកជំងឺ ប្រសិនអ្នកជំងឺមានបញ្ហា Hepatic Encephalopathy អាចឲ្យមានការប្រែប្រួលអាការៈដែលអាចសម្គាល់បានដូចជា៖ ការផ្លាស់ប្តូរនូវស្មារតី ឥរិយាបទ បុគ្គលិកលក្ខណៈ មានសញ្ញាសរសៃប្រសាទ និងផ្លាស់ប្តូរសញ្ញាប្រព័ន្ធចរន្តភ្លើងនៃខួរក្បាល។ អ្នកជំងឺអាចប្រឈមនឹងការវង្វេង ឬឈានដល់សន្លប់ រួមនឹងការមិនអាចបែងចែកពេលវេលាបានត្រឹមត្រូវ។  យន្តការបណ្តាលឲ្យមាន Hepatic Encephalopathy  យន្តការដែលបង្កឲ្យមានបញ្ហានេះ មានភាពសាំញ៉ាំ និងស្គាល់មិនបានច្បាស់លាស់នៅឡើយ។ ប៉ុន្តែ គេអាចសន្និដ្ឋានបានថា វាធ្វើឲ្យមានការកើនឡើងនៃការជ្រាបតាមរបាំង Hematoencephalic និងមានសារធាតុដែលធ្វើឲ្យពុលដល់ខួរក្បាលដូចជាពពួកអាម៉ូ-ញ៉ាក់។ ក្រៅពីនោះ គេសង្កេតឃើញមានផងដែរនូវការប្រែប្រួលប្រព័ន្ធចម្លងនៃខួរក្បាល និងការឆ្លងមេរោគជាវីរុស ឬបាក់តេរីរួមជាមួយបាតុភូតរលាក នេះបើយោងតាមការស្រាវជ្រាវថ្មីៗ។  រោគសញ្ញានៃ Hepatic Encephalopathyរោគសញ្ញានៃបញ្ហានេះ ត្រូវបានចែកចេញជាពីរធំៗ៖ • មិនស្តែងចេញរោគសញ្ញា(Minimal hepaic encephalopahy)៖ ជំងឺមិនមានរោគសញ្ញា តែអាចកំណត់បានដោយការធ្វើតេស្តពីសំណាក់គ្រូពេទ្យ។ ក្នុងលក្ខខណ្ឌការធ្វើតេស្តបែបនេះ គឺដើម្បីកំណត់មើលសមត្ថភាព និងល្បឿននៃការគិតដោយវាប្រែប្រួលទៅតាមវ័យរបស់អ្នកជំងឺ និងប្រភេទតេស្តនីមួយៗ។  • ស្តែងចេញជារោគសញ្ញា ៖  បានបែងចែកជា ៤ដំណាក់កាលបន្ទាប់បន្សំ៖ - កម្រិតទី ១ ៖ អ្នកជំងឺបាត់បង់ការប្រុងប្រយ័ត្នភ្លេចភ្លាំង គិតយឺត និងមានវិបត្តិក្នុងការទទួលទានដំណេក - កម្រិតទី ២ ៖ អាការៈសន្លឹមៗ (Somndence) អត្តចរិតផ្លាស់ប្តូរ និងមិនអាចបែងចែកពេលវេលាបានត្រឹមត្រូវ ដែលស្តែងចេញម្តងម្កាល ពុំសូវជាញឹកញាប់ - កម្រិតទី ៣ ៖ អាការៈសន្លឹមៗ (Somndence)មានសភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរជាងមុន ការគិត និងឆ្លើយមិនត្រឹមត្រូវ  - កម្រិតទី ៤ ៖ អ្នកជំងឺឈានដល់ដំណាក់កាលសន្លប់។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ Hepatic Encephalopathyការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជាចម្បងពឹងផ្អែកលើ៖ • ការសួរពីប្រវត្តិ និងការពិនិត្យលើប្រព័ន្ធខួរក្បាល  • រកមូលហេតុដែលប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាលបង្កឡើងពីបញ្ហាផ្សេងដែលមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺថ្លើម • ការពិនិត្យឈាមរកសារធាតុអាម៉ូញាក់ • ការថតឆ្លុះខួរក្បាល ដើម្បីរកមើលស្ថានភាពមិនប្រក្រតីនៃខួរក្បាលដែលបណ្តាលមកពីបញ្ហារលាកថ្លើមខ្លាំង ដូចជាការហើមនៃខួរក្បាល • រកមូលហេតុដែលជំរុញឲ្យអ្នកជំងឺមានបញ្ហា Hepatic Encephalopathy បន្ថែមពីជំងឺថ្លើមដែលមានរួចជាស្រេច ដូចជាការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ការឆ្លងមេរោគ ការហូរឈាមក្រពះ ឬក្អួតឈាម។  ការព្យាបាលបញ្ហា Hepatic Encephalopathy ការព្យាបាលត្រូវបានចែកចេញជាពីរ៖  • ការព្យាបាលបែប Non-specific ៖ ជាការព្យាបាលលើកត្តាដែលធ្វើឲ្យមាន Hepatic Encephalopathy ដូចជា - កម្ចាត់មេរោគ ដែលអាចចម្លងតាមរយៈការកើតទាចទឹក រលាកសួត ឬរលាកផ្លូវទឹកនោម - ព្យាបាលមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យមានការហូរឈាម - បញ្ឈប់ការលេបថ្នាំដែលអាចបណ្តាលឲវង្វេង ដូចជាថ្នាំងងុយដេក - បញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំច្រើន (ថ្នាំបញ្ចុះទឹកនោម)។ • ការព្យាបាលបែប specific ៖ សំដៅដល់ការព្យាបាលតម្រង់រកមូលហេតុដើមដែលធ្វើឲ្យមានជំងឺ៖ - ប្រឆាំងជាតិអាម៉ូញាក់ ដែលអាចប្រើប្រាស់ថ្នាំពពួក Duphalac, Antibiotic, L ornithine L aspartae - កែតម្រូវនៃការខូចខាតប្រព័ន្ធចម្លងសរសៃខួរក្បាល  - លាងជាតិពុលថ្លើមដោយប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីន (MARS= molecular adsorbents recirculating system) - ដូរថ្លើម (Transplantation)។ វិធីសាស្រ្តការពារពី Hepatic Encephalopathy  • ក្នុងលក្ខខណ្ឌអ្នកជំងឺពុំមានបញ្ហាខ្សោយថ្លើមភ្លាមៗ៖ ចៀសវាងប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្តេសផ្តាស ដើម្បីការពារកុំឲ្យមានបញ្ហាពុលថ្លើម • សម្រាប់អ្នកជំងឺក្រិនថ្លើម៖  គួរចៀសវាង និងមិនត្រូវប្រើជាដាច់ខាតនូវពពួកថ្នាំងងុយគេង • សម្រាប់អ្នកមានជំងឺក្រិនថ្លើម ថែមទាំងជំងឺទឹកនោមផ្អែម៖ មិនត្រូវធ្វេសប្រហែសឲ្យខ្លួនប្រឈមទៅនឹងការកង្វះជាតិស្ករនោះទេ។ Hepatic Encephalopathy ត្រូវបានចាត់ទុកជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរមួយ ដែលគេបានសន្និដ្ឋានថាមានអត្រា ៤០% សម្រាប់អ្នកដែលអាចរស់រានមានជីវិតបាន ១ឆ្នាំ និងក្នុងអត្រាតែ ១៥%-២០% ប៉ុណ្ណោះដែលអាចរស់បាន ៣ឆ្នាំ ដូច្នេះហើយអ្នកជំងឺថ្លើម គួរមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ក្នុងការកំណត់រោគសញ្ញានានាដែលនឹងអាចជាការលេចឡើងនៃជំងឺ Hepatic Encephalopathy។ បកស្រាយដោយ ៖  លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ឆាយ គឹមប៉ាវ ឯកទេសជំងឺ ថ្លើម ក្រពះ ពោះវៀន ឫសដូងបាត និងជានាយផ្នែក ជំងឺប្រព័ន្ធរំលាយអាហារនៃមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរ-សូវៀត © 2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ​

Share

និយមន័យ Hepatorenal Syndromes គឺជាស្ថានភាពនៃការធ្លាក់ចុះបន្តបន្ទាប់នៃលំហូរឈាមចូលក្នុង តម្រងនោម ដែលបង្កឡើងដោយការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរ និងកាន់តែខ្លាំងនៃសរីរាង្គថ្លើម។ មូលហេតុ មូលហេតុដែលធ្វើឲ្យមាន Hepatorenal Syndromes គឺការមាននូវជំងឺមួយចំនួន ពិសេសជំងឺក្រិនថ្លើម ដែលវិវឌ្ឍទៅជាមានការរីកធំនៃវ៉ែនប៉ក (Portal vein) ហើយការរីកនៃសរសៃវ៉ែនប៉កនេះ ធ្វើឲ្យមានការរីកសរសៃឈាមអាក់ទែរ នៅតំបន់ពោះ (Splanchnic Circulation)។ ក្រៅពីនេះ ក៏មានកត្តាជំរុញផ្សេងៗទៀត ដូចជាការបង្ករោគដោយបាក់តេរី និងការហូរឈាមតាមក្រពះពោះវៀន។ រោគសញ្ញា ភាគច្រើនអ្នកជំងឺត្រូវបានរកឃើញថា៖ •មានការកើនឡើងនូវក្រេអាទីនីន (Creatinine) ក្នុងឈាម •កំហាប់សូដ្យូមតិចក្នុងទឹកនោម​(

Share

យោងទៅតាមការបកស្រាយរបស់អ្នកឯកទេសថ្លើម ក្រពះ ពោះវៀន បានឲ្យដឹងថា “អ្នកជំងឺមិនអាចដឹងបានទេថាថ្លើមរបស់ខ្លួនកំពុងតែចុះខ្សោយ ព្រោះវានឹងវិវឌ្ឍបន្តិចម្ដងៗយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់ ហើយដល់ពេលដែលចេញរោគសញ្ញាគឺធ្ងន់ធ្ងរបាត់ទៅហើយ” បើដូច្នោះ តើយើងគួរធ្វើដូចម្ដេច? បើចង់ជ្រាបច្បាស់សូមតាមដានអត្ថបទខាងក្រោមនេះទាំងអស់គ្នា។  ដូចម្ដេចដែលហៅថាការខ្សោយថ្លើម? ការខ្សោយថ្លើមមានន័យថា មុខងារថ្លើមមានការថយចុះ ដែលបណ្ដាលមកពីការខូចខាតនៃកោសិកាថ្លើម ដោយការរលាកស្រួចស្រាវ ឬរ៉ាំរ៉ៃដែលនាំឲ្យមានការរឹង ឬក្រិនសាច់ថ្លើម ហើយជាមូលហេតុបណ្តាលឲ្យវាមិនអាចបំពេញមុខងារបានល្អ។  កត្តាបង្កនិងកត្តាប្រឈម ថ្លើមខ្សោយអាចបង្កឡើងដោយកត្តាជាច្រើន ប៉ុន្តែកត្តាដែលជួបប្រទះញឹកញាប់មានដូចជា៖ • ការរលាកថ្លើមប្រភេទអា ស្រួចស្រាវ (Acute Hepatitis A) • វីរុសរលាកថ្លើមប្រភេទបេ ឬសេ (Hepatitis B,C virus) • ការប្រើប្រាស់ថ្នាំមួយចំនួនដែលនាំឲ្យពុលថ្លើម • ជំងឺខ្លាញ់រុំថ្លើម • អ្នកផឹកស្រាច្រើន • និងជំងឺកម្រមួយចំនួនដូចជា ជំងឺលើសជាតិដែក(Hemochromatosis) ជំងឺ Willson’s disease  និងជំងឺដែលទាក់ទងនឹងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ (Autoimmune disease)។   រោគសញ្ញាទូទៅ ជាធម្មតាអ្នកដែលមានការខ្សោយថ្លើមដំណាក់កាលដំបូង មិនមានចេញជារោគសញ្ញាជាក់លាក់ណាមួយនោះទេ ដោយអ្នកជំងឺគ្រាន់តែមានអាការៈហេវហត់ អស់កម្លាំង ទទួលទានអាហារពុំសូវបាន ឬឡើងកន្ទួលលើស្បែកតែប៉ុណ្ណោះ ដោយសារអាការៈនេះមិនអាកំណត់បានថា ជាសញ្ញានៃការខ្សោយថ្លើមនោះទេ ព្រោះវាងាយច្រឡំនឹងជំងឺដទៃទៀត។ ដោយឡែក ចំពោះអ្នកជំងឺណាដែលបានវិវឌ្ឍទៅជាជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ គាត់អាចកើតមានដូចជា ទាចទឹក ខាន់លឿង វង្វេងវង្វាន់ ឬអាចឈានដល់ការសន្លប់បាត់ស្មារតី ដែលទាំងនេះសុទ្ធសឹងតែជារោគសញ្ញាដែលបញ្ជាក់ថា អ្នកជំងឺមានការខ្សោយថ្លើមធ្ងន់ធ្ងរ ហើយក៏បញ្ជាក់ថាវាមានការយឺតយ៉ាវក្នុងការព្យាបាលដើម្បីឲ្យថ្លើមត្រឡប់មកដូចដើមវិញទៅហើយ។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយផ្អែកលើរោគសញ្ញាគ្លីនិក រួមបញ្ចូលជាមួយនឹងលទ្ធផលមន្ទីរពិសោធន៍ ដែលរួមមានដូចជា ការធ្វើតេស្តរកវីរុសរលាកថ្លើមប្រភេទ A,B,C (HAV, HBV and HCV) និងការធ្វើតេស្តទៅលើមុខងារថ្លើម (Liver Function Test) ហើយបន្ថែមពីលើនេះទៀត រូបភាពវិទ្យុសាស្រ្ដ ក៏ត្រូវបានចូលរួមក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យផងដែរ។ ប៉ុន្តែ ចំពោះដំណាក់កាលដំបូងនៃអ្នកជំងឺខ្សោយថ្លើម យើងពិបាកនឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យណាស់ ព្រោះថាលុះត្រាតែសាច់ថ្លើមវិវឌ្ឍទៅជារឹង ឬក្រិន ទើបវាមានលេចចេញនូវសញ្ញាគ្លីនិកច្បាស់លាស់ សម្រាប់ធ្វើការវិនិច្ឆ័យរោគ ដូច្នេះពេលខ្លះការពិនិត្យសុខភាព និងការធ្វើតេស្តឈាមជាប្រចាំ វាអាចជួយឲ្យយើងរកឃើញការខ្សោយនៃមុខងារថ្លើមទាន់ពេលវេលា។ ការព្យាបាល ដោយសារតែជំងឺនេះអាចបង្កឡើងដោយកត្តាជាច្រើនផ្សេងៗគ្នា ដូច្នេះហើយការព្យាបាលត្រូវអនុវត្តទៅតាមមូលហេតុដែលបង្កវា ឧទាហរណ៍ ប្រសិនបើវាបណ្ដាលមកពីវីរុសរលាកថ្លើម គឺត្រូវព្យាបាលទៅតាមប្រភេទនៃវីរុសនោះ ក្នុងករណីដែលសាច់ថ្លើមឈានទៅដល់ដំណាក់កាលក្រិនទៅហើយ យើងនឹងធ្វើការព្យាបាលទៅលើផលវិបាកផ្សេងៗដែលកើតឡើងពីការបាត់បង់មុខងារថ្លើម និងការក្រិននៃថ្លើម។ ជាទូទៅ បន្ទាប់ពីទទួលបានការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ កោសិកាថ្លើមនឹងវិវឌ្ឍមករកសភាពធម្មតាវិញ ប្រសិនបើវាស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដំបូង តែចំពោះកោសិកាថ្លើមណាដែលត្រូវបានខូចខាតទៅហើយ វាមិនអាចត្រឡប់មកសភាពដើមវិញបានទេ។ ក្នុងករណីដែលថ្លើមក្រិនទៅហើយ វាមិនអាចត្រលប់មកដូចដើមទាំងស្រុងនោះទេ ប៉ុន្តែបើគាត់ទទួលបាននូវការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ និងទៀងទាត់ វាអាចជួយឲ្យកោសិកាថ្លើមដែលមិនទាន់ខូច បំពេញមុខងារឲ្យបានល្អ ក៏ដូចជាទប់ស្កាត់មិនឲ្យមានការវិវឌ្ឍបន្តទៅមុខទៀត ដូចជា បើមិនទាន់មានទាចទឹក ឬការរីកប៉ោងសរសៃឈាមបំពង់អាហារ យើងអាចបង្ការកុំឲ្យវាកើតមានបាន។  វិធីបង្ការ ការពារការខ្សោយថ្លើមគឺដូចជាការពារមិនឲ្យរលាកថ្លើមយ៉ាងដូច្នេះដែរ ដូចនេះដើម្បីបង្ការជំងឺរលាកថ្លើមយើងគួរគប្បី៖ • ចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទB (Hep.B Vaccine)  • ចៀសវាងការប្រើប្រាស់ម្ជុល ឬវត្ថុមុតស្រួចរួមគ្នា  • ប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យ  • ចៀសវាងការប្រើប្រាស់ថ្នាំដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា • កាត់បន្ថយការសេពគ្រឿងស្រវឹង។ ជាចុងក្រោយលោកវេជ្ជបណ្ឌិតបានសំណូមពរដល់ប្រជាជនទាំងអស់គួរធ្វើការពិនិត្យសុខភាពរៀងរាល់៦ខែ ឬ១ឆ្នាំម្ដង ជាមួយនឹងគ្រូពេទ្យជំនាញ ព្រោះថាក្នុងប្រទេសយើងសម្បូរទៅដោយវីរុសរលាកថ្លើមប្រភេទB និង C ដែលមិនមានចេញនូវរោគសញ្ញាឲ្យយើងដឹងឡើយ ដូចនេះបើយើងធ្វើការពិនិត្យសុខភាពបានទៀងទាត់ យើងអាចនឹងទទួលការព្យាបាលទាន់ពេលវេលា មុនពេលដែលវិវឌ្ឍទៅជាការខ្សោយថ្លើមធ្ងន់ធ្ងរ៕ បកស្រាយដោយ៖ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ហាក់ ចាន់ភក្តី ឯកទេសថ្លើម ក្រពះ ពោះវៀននៃមន្ទីរសម្រាកព្យាបាលអេគីប ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Share

ថ្លើមគឺ ជាសរីរាង្គពិសេសមួយ ដែលមានតួនាទី៧យ៉ាងសំខាន់ៗ ដូចជា៖ •កម្ចាត់ជាតិពុលដែលមាននៅក្នុងខ្លួន បានពីចំណីអាហារ និងឱសថបុរាណ-សម័យមួយចំនួន •ធ្វើមេតាបូលីសបំលែង អាហារទៅជាថាមពល •ការបង្កើនប្រព័ន្ធភាពស៊ាំការពាររាងកាយឲ្យខ្លាំង ប្រឆាំងនឹងមេរោគដែលឆ្លងតាមឈាម •ផលិតសារធាតុបានពីអាហារហើយបំលែងយកមកប្រើប្រាស់ក្នុងឈាម •បង្គ្រប់តម្រូវការភ្លាមៗក្នុងរយៈពេលខ្លី ពីការស្តុកទុកនូវវីតាមីន ជាតិរ៉ែ និងស្ករ  •ផលិតប្រូតេអុីនសម្រាប់រាងកាយត្រូវការ •ផលិតទឹកប្រមាត់ និងសមាសធាតុផ្សេងទៀតដែលចូលរួមរំលាយជាតិខ្លាញ់ អាហារ និងស្រូបវីតាមីនវិញ។ តើជំងឺក្រិនថ្លើមមានអត្ថន័យដូចម្តេច? ស្វែងយល់ ជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញខាងក្រោម៖ តាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក ហៅកាត់ថា WHO ជំងឺក្រិនថ្លើម ជាផលវិបាកនៃបណ្តាជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ ដែលអាចសម្គាល់បានដោយភាពមិន ប្រក្រតីនៃរចនាសម្ព័ន្ធកោសិកាថ្លើម និងមុខងាររបស់វា។ មានន័យម៉្យាងទៀត គឺជាដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃសាច់ថ្លើម ក្រោយពីស្ងួត មានស្លាកស្នាម និងមិនអាចត្រឡប់ទៅរកសភាពដើមវិញបាន។ គួរបញ្ជាក់ថា អត្រាស្លាប់ដោយសារជំងឺក្រិនថ្លើម នៅឆ្នាំ២០១៥ គឺប្រហែល១,៣លាននាក់ (២%) នៃអ្នកស្លាប់ទូទាំងពិភពលោក ទិន្នន័យនេះវាប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងឆ្នាំ២០១៦ដែរ។ តើជំងឺក្រិនថ្លើមមានមូលហេតុអ្វីខ្លះ? ជំងឺក្រិនថ្លើមមានមូលហេតុដូចតទៅ៖ •ការប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី ការទទួលទានសុរានិងប្រភេទឱសថបុរាណ-សម័យច្រើន ក្នុងរយៈពេលយូរ ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់មុខងារនិងកោសិការបស់ថ្លើម។ •អ្នកជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B និងC (យោងតាមEASL 2016 បានបង្ហាញពីអត្រានៃអ្នកជំងឺរលាក ថ្លើមប្រភេទ Bមានប្រមាណ៣៥០លាននាក់ និងC ប្រមាណពី១៣០ទៅ១៥០លាននាក់ ដែលវិវឌ្ឍទៅជាក្រិនថ្លើម)។ •ថ្លើមត្រូវបានពុលដោយសារការកើនឡើងនូវជាតិដែកច្រើន។ •អ្នកជំងឺដែលមានប្រព័ន្ធការពាររាងកាយប្រឆាំងនឹងខ្លួនឯង (Autoimmune disease) ដែលវាទៅបំផ្លាញសាច់ថ្លើម។ •អ្នកដែលខ្សោយកម្លាំង បាត់បង់ចំណង់ អាហារ។ •អ្នកធាត់ដែលអាចបង្កឲ្យមានខ្លាញ់រុំថ្លើម ហើយឲ្យក្រិនក្នុងកម្រិតប្រមាណ៣០%។ •កត្តាជំរុញផ្សេងទៀត មានដូចជា  លើសគីឡូអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងអ្នកជំងឺលើសជាតិខ្លាញ់ជាដើម។ សញ្ញាណាខ្លះដែលបញ្ជាក់ថាគាត់កំពុងប្រឈមជាមួយជំងឺក្រិនថ្លើម? ជាទូទៅអ្នកជំងឺក្រិនថ្លើមក្នុងដំណាក់កាលដំបូង ពុំមានស្តែងជាសញ្ញាណាមួយច្បាស់លាស់ទេ នៅពេលមានរោគសញ្ញា គឺជាដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃជំងឺក្រិនថ្លើមដែលមានផលវិបាកទៅហើយ។ សញ្ញាទាំងនោះរួមមាន សញ្ញាលើស្បែក ដូចជា លឿង រមាស់ ស្ងួត និងជាំ អស់កម្លាំង ខ្សោយ បាត់បង់ចំណង់អាហារ រវើរវាយ ឬសន្លឹម អាចរហូតដល់សន្លប់ រូបរាងកាយស្គមស្គាំង ទម្រង់មុខចេញឆ្អឹង ដៃជើងស្វិតសាច់ដុំ ពោះធំ ផ្ចិតប៉ោង ទឹកនោមតិច និងហើមជើង។ ជំងឺក្រិនថ្លើមអាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយរបៀបណា? ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺក្រិនថ្លើម អាចធ្វើឡើងតាម​រយៈការសាកសួរពីប្រវត្តិអ្នកជំងឺ ការពិនិត្យរាងកាយ រោគសញ្ញានានា ការពិនិត្យឈាម និងធ្វើការបញ្ជាក់បន្ថែមដោយ ច្រិបសាច់ថ្លើម​យកទៅពិនិត្យនិងវិភាគ។  តើជំងឺក្រិនថ្លើមត្រូវព្យាបាលដោយវិធីសាស្ត្របែបណាខ្លះ? ជាទូទៅអ្នកជំងឺក្រិនថ្លើមត្រូវបានព្យាបាល ក្នុង-គោលបំណងការពារទប់ស្កាត់កុំឲ្យខូចខាតសាច់ថ្លើមបន្ថែមទៀត ព្យាបាលនូវផលវិបាកនានា ដែលនឹងកើតមានឡើង និងបង្ការកុំឲ្យវិវឌ្ឍទៅរកមហារីកលឿន។ ម៉្យាងទៀត អ្នកជំងឺអាចនឹងត្រូវ ព្យាបាលដោយវះកាត់ប្តូរថ្លើមតែម្តង ដែលនេះជាជម្រើសចុងក្រោយ។ អ្វីខ្លះជាផលវិបាកនៃអ្នកជំងឺក្រិនថ្លើម? ជំងឺក្រិនថ្លើម ករណីមិនបានទទួលការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេនោះ ការវិវឌ្ឍនៃជំងឺនេះនឹងឈានទៅដល់ផលវិបាកជាច្រើន រួមមាន៖ •ហើមជើង •ទាចទឹក (ទឹកដក់ក្នុងស្រោមពោះ) •ការឆ្លងបាក់តេរីទៅក្នុងស្រោមពោះ (បណ្តាលឲ្យរលាកស្រោមពោះ ការហូរឈាមពីសរសៃឈាមពីការធ្លាយសរសៃឈាមដែលឡើងប៉ោងក្នុងបំពង់អាហារ) •មានការប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាល (រវើរវាយ សន្លប់) ដោយសារជាតិពុលបានពីមុខងារថ្លើមចុះខ្សោយ (Hepatic Encephalopathy) •ផលប៉ះពាល់លើតម្រងនោមបណ្តាលមកពីមុខងារថ្លើមខ្សោយ (Hepatorenal Syndrome)  •ផលប៉ះពាល់លើសួតបណ្តាលមកពីមុខងារថ្លើមខ្សោយ (Hepatopulmonary Syndrome) •អណ្តើករីកធំ (Hypersplenism) •និងមហារីកថ្លើម។ តើយើងត្រូវធ្វើបែបណាដើម្បីការពារពីជំងឺ ក្រិនថ្លើម? ដើម្បីការពារជំងឺក្រិនថ្លើមយើងត្រូវដឹងពីមូលហេតុបង្កដូចខាងលើនិងបង្ការចៀសវាងពីមូលហេតុទាំងនោះ។ ជាឧទាហរណ៍ប្រសិនបើពុំទាន់មានជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទB ត្រូវចាក់វ៉ាក់សាំងការពារ ប្រសិនបើមានជំងឺរលាកថ្លើមB-C ត្រូវព្យាបាលឲ្យបានជាសះស្បើយ​និងតាមដានឲ្យបានទៀងទាត់។  ទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណសម័យ ត្រូវប្រាកដថាមានការណែនាំពីគ្រូពេទ្យជំនាញត្រឹមត្រូវ​ និងរយៈពេលកំណត់ច្បាស់លាស់។ ក្រៅពីនេះ លោកអ្នកគួរហាត់ប្រាណឲ្យបានទៀងទាត់ និងកុំឲ្យលើសទម្ងន់។ ថ្វីត្បិតតែ ជំងឺក្រិនថ្លើមជាដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃសាច់ថ្លើម ដែលការព្យាបាលមិនអាចត្រឡប់មកល្អដូចដើមវិញក៏ដោយ គេនៅតែអាចកាត់បន្ថយការវិវឌ្ឍរបស់វាបានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ដូច្នេះហើយលោកអ្នកចាំបាច់ត្រូវប្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ ដើម្បីធ្វើការវាយតម្លៃរាល់ដំណាក់កាលនៃការវិវឌ្ឍរបស់ជំងឺក្រិនថ្លើម និងទទួលបានការព្យាបាលមួយដែលសមស្របនិងមានប្រសិទ្ធភាព។ បកស្រាយដោយ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត សុខ ហ៊ាង ឯកទេសក្រពះ ពោះវៀន ថ្លើម នៃមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Share

តើការឡើងជាតិលឿងនៅលើស្បែក និង ភ្នែក (Ictère ) អាចជាបញ្ហាសុខភាពដែរឬទេ ហើយវាសុទ្ធតែបណ្តាលមកពីជម្ងឺថ្លើមទាំងអស់មែនទេ ? ជំងឺខាន់លឿង ជាការលេចចេញនូវពណ៌លឿងតាមស្បែក និងភ្នែក ដោយសារការកើនឡើងសារធាតុប៊ីលីរុយប៊ីនក្នុងឈាម (Biliubine) ដែលជាធម្មតា យើងមិនអាចមាននូវសញ្ញានេះកើតឡើងបាននោះឡើយសំរាប់មនុស្សដែលមានសុខភាពប្រក្រតី ។ 1/. មូលហេតុនៃការកើតជំងឺខាន់លឿងនេះគឺអាចបណ្តាលមកពីមូលហេតុចំបងធំ២គឺ ៖  - ទី១ គឺជាការកើនឡើងនូវសារធាតុប៊ីលីរុយប៊ីនបំលែងរួចក្នុងថ្លើម (Ictère à Bilirunbine Conjuguée ) ដោយសារ  •ការរលាកថ្លើម ឫក្រិនថ្លើម  •គ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់  •ការរលាកលំពែករ៉ាំរៃ  •ការរលាកផ្លូវទឹកប្រមាត់រ៉ាំរៃ  •មហារីក (ថ្លើម លំពែង និងផ្លូវទឹកប្រមាត់ជាដើម ល)  •និង ការស្ទះនូវផ្លូវទឹកប្រមាត់ដោយមានឧបសគ្គផ្សេងទៀតផងដែរ ។  - ទី២ គឺជាការកើនឡើងនូវសារធាតុប៊ីលីរុយប៊ីនមិនទាន់បំលែងរួចក្នុងថ្លើម (Ictère à Bilirunbine non Conjuguée ) ដោយសារ ការបែកគ្រាប់ឈាមក្រហមដោយជម្ងឺផ្សេងៗ (ជំងឺបែកគ្រាប់ឈាមក្រហម Thalassemia, គ្រុនចាញ់ ....។ល។) ។ 2/. រោគសញ្ញារួមមាន ៖  - ការឡើងលឿងតាមស្បែក និងភ្នែក  - រមាស់លើស្បែក  - លាមកពណ៌ស  - ទឹកនោមលឿងចាស់  - រោគសញ្ញាបន្ទាប់បន្សំមួយចំនួនទៀតទៅតាមមូលហេតុផ្សេងៗដូចជា  •ឈឺចុងដង្ហើម ឫផ្នែកខាងក្រោយឆ្អឹងជំនឺខាងស្តាំ  •ស្ទាបប៉ះដុំពោះ  •ថ្លើមរីក  •ក្តៅខ្លួន  •ស្លេកស្លាំង និងរោគសញ្ញាផ្សេងៗជាច្រើនទៀតផងដែរ ។ 3/ . ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ៖  រោគវិនិច្ឆ័យពឹងផ្អែកទៅលើការសាកសួរពីប្រវត្តិជំងឺរបស់អ្នកជំងឺផ្ទាល់ និងក្រុមគ្រួសាររួមទាំងការពិនិត្យ ទៅលើរោគសញ្ញារាងកាយដែលបានរៀបរាប់ដូចខាងលើ ។ ជាក់ស្តែងការកើតលឿងតំរូវអោយយើងមើលឈាមមួយចំនួនដូចជា ៖ គ្រាប់ឈាម, ប៊ីលីរុយប៊ីន, កំណកឈាម (TP, TCA), មុខងារថ្លើម, មេរោគថ្លើម A, B, C និង ពិនិត្យឈាមផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត ទៅតាមរោគសញ្ញាដែលសង្ស័យ ។ វាចាំបាច់តំរូវអោយមានការធ្វើអេកូពោះ និង អាចឈានទៅដល់ការធ្វើស៊ីធីស្កែន រឺIRM ព្រមទាំងការឆ្លុះរកគ្រួសទឹកប្រម៉ាត់តាមផ្លូវលំពែង (CPRE) ។ 4/. ការព្យាបាល ៖  ការព្យាបាលមានលក្ខណៈខុសគ្នាពីមូលហេតុមួយទៅមូលហេតុមួយផ្សេងទៀតដែលរួមមាន ការប្រើប្រាស់ថ្នាំគ្រាប់ ការឆ្លុះចាប់គ្រួស ការវះកាត់ផ្សេងៗទៅតាមមូលហេតុដែលបង្កជំងឺ ។ ការកើតលឿងគឺជារោគសញ្ញាមួយនៃជំងឺផ្សេងៗជាច្រើន ដែលតំរូវអោយមានការសាកសួរដោយយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ដើម្បីឈានទៅដល់ការព្យាបាលដែលប្រកបទៅដោយគុណភាព និង ប្រសិទ្ធភាព ហើយក៏ដូចជាការព្យាបាលនូវមូលហេតុដែលជាឫសគុលនៃជម្ងឺនេះផងដែរ ។ * គួរចងចាំដែរថាបង ប្អូន មិនគួរសាកល្បងធ្វើការព្យាបាល ឫ ប្រើប្រាស់ថ្នាំបុរាណ ក៏ដូចជាថ្នាំពេទ្យផ្សេងៗផ្ដេសផ្ដាសដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជារពីវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញនោះឡើយ  ពីព្រោះវាអាចបង្ករផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើនដល់មុខងាររបស់ថ្លើម និង ពិបាកក្នុងការព្យាបាល និង ជួយសង្គ្រោះអ្នកជំងឺផងដែរ ។ ដូចបានការអធិប្បាយរួចខាងលើនេះ ប្រសិនបើបង ប្អូន ពូ មីង លោកតា លោកយាយ ទាំងអស់គ្នាពិតជាមានបញ្ហាដូចនេះមែន  គួរគប្បីយកចិត្តទុកដាក់ និង ជួបជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំនាញ ដើម្បីទទួលបាននូវការពិគ្រោះ ពិនិត្យ និង ព្យាបាលបានត្រឹមត្រូវតាមបញ្ចេកទេសវេជ្ជសាស្រ្ត 100%។ គ្លីនិក អេគីប ឯកទេសជម្ងឺក្រពះ ពោះវៀន ថ្លើម និង ឫសដូងបាត  អាស័យដ្ធាន​​​ផ្ទះលេខ 94 D&E ផ្លូវលេខ 70 សង្កាត់​​ ស្រះចក ខ័ណ្ឌ ដូនពេញ រាជធានី ភ្នំពេញ យើងខ្ញុំនិងរង់ចាំទទួលស្វាគមន៍ និង ព្យាបាលពុកម៉ែបងប្អូនទាំងអស់គ្នាយ៉ាងរួសរាយរាក់ទាក់​​ ។ ទំនាក់ទំនងមកកាន់យើងខ្ញុំសម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម : Tel : 066/ 070/ 017 55  3317 សូមអគុណ

Share

ជំងឺគ្រុនពោះវៀន គឺជាជំងឺឆ្លងបណ្តាលមកពីបាក់តេរីមួយប្រភេទដែលអាចឆ្លងរាលដាលទៅក្នុងរាង្គកាយរបស់មនុស្ស និងប៉ះពាល់ដល់សរីរាង្គជាច្រើននៅក្នុងខ្លួនមនុស្ស។ ប្រសិនបើមិនបានទទួលការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទាន់ពេលវេលានោះទេ វាអាចបង្កជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ និងអាចបណ្តាលឲ្យស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។           ដើម្បីជាគន្លឹះក្នុងការការពារ និងព្យាបាលជំងឺនេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អ៊ុក សារ៉ម ឯកទេសផ្នែកជំងឺក្រពះ ពោះវៀន និងថ្លើម និងជាប្រធានផ្នែកជំងឺប្រដាប់រំលាយអាហារនៃមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ ផ្តល់ជាកិត្តិយសចូលរួមបកស្រាយពីស្ថានភាពទូទៅនៃជំងឺគ្រុនពោះវៀនដូចខាងក្រោម៖ អ្វីទៅជាជំងឺគ្រុនពោះវៀន? ជំងឺគ្រុនពោះវៀន គឺជាជំងឺឆ្លងមួយប្រភេទ ដែលបណ្តាលមកពីមេរោគម៉្យាងឈ្មោះថា Salmonella Typhi ដែលស្ថិតនៅក្នុងក្រុមពពួក Enterobacterie ។ ការឆ្លងរាលដាល និងការរាតត្បាត ជំងឺគ្រុនពោះវៀនឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតដោយរបៀបពីរយ៉ាងគឺ៖ -ផ្ទាល់ ៖  គឺដោយសារដៃអ្នកជំងឺមិនស្អាតដែលមានមេរោគ -មិនផ្ទាល់ ៖ គឺសំដៅទៅលើចំណីអាហារ និងទឹកបរិភោគ ដែលមានមេរោគ ហើយអត្រានៃការរាលត្បាតមេរោគគឺឃើញមាន ១៣-១៦លាននាក់ដែលកើតជំងឺគ្រុនពោះវៀនក្នុងមួយឆ្នាំ និងបណ្តាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ ក្នុងអត្រា២០ម៉ឺននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំទូទាំងពិភពលោក។ រោគសញ្ញា រោគសញ្ញានៃជំងឺគ្រុនពោះវៀនមានដូចជា៖ -អាការៈក្តៅខ្លួនថេរ ដែលអាចឡើងសល់ ៤០ដឺក្រេ -ឈឺក្បាល -អណ្តាតអ្នកជំងឺឡើងសផ្នែកកណ្តាល និងក្រហមជុំវិញ -ជីពចរមិនស៊ីចង្វាក់ ជាមួយនឹងកម្តៅ -មិនបត់ជើងធំ ហើយពោះអ្នកជំងឺចុចទៅឈឺ ភាគច្រើនឈឺនៅចំហៀងខាងស្តាំ ផ្នែកខាងក្រោមបន្តិច -មានគ្រាប់ឈាមសចុះ។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺគ្រុនពោះវៀន គឺជាការស្មុគស្មាញបន្តិច ប៉ុន្តែត្រូវដឹងឲ្យច្បាស់ពីពេលវេលាដែលអ្នកជំងឺគ្រុនពោះវៀន។ ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺគ្រុនពោះវៀនមានដូចជា៖ -Hemocultures គឺជាយកឈាមទៅបណ្តុះ ហើយតេស្តក្នុងមួយសប្តាហ៍ទីមួយ គឺបានផលល្អណាស់ (៨០-៩០%) នៅសប្តាហ៍ទីពីរ ក៏យើងអាចបូមឈាមទៅបណ្តុះដែរ ប៉ុន្តែបានផលតែ ៤០% ទេ។ -Serologie de WIDAL et FEIIX ដែលតេស្តនេះផ្តល់ពុំសូវល្អទេ ហើយតេស្តនេះភាគច្រើនគេធ្វើនៅសប្តាហ៍ទី២ និងសប្តាហ៍ទី៣។ -Coproculture ដែកតេស្តនេះ គឺត្រូវយកឈាមទៅបណ្តុះ ហើយតេស្តនេះធ្វើឡើង ដើម្បីបញ្ចាក់ថាតើអ្នកជំងឺផ្ទុកមេរោគក្នុងពោះវៀនរ៉ាំរ៉ៃ ឬអត់ ដែរតេស្តនេះផ្តល់ផលបានត្រឹមតែ ៣០%ទេ។ ផលវិបាក  ប្រសិនបើយើង មិនបានទទួលបានការព្យាបាលត្រឹមត្រូវទេ ជំងឺគ្រុនពោះវៀននេះបានផ្តល់ផលវិបាកច្រើនយ៉ាងដូចជា៖ -អ្នកជំងឺអាចហូរឈាមនៅក្នុងចុងពោះវៀនតូច -អ្នកជំងឺអាចធ្លាយចុងពោះវៀនតូច -អាចបណ្តាលឲ្យអ្នកជំងឺម៉្យាងទៀត ឈ្មោះថា Choc endotoxinique គឺជាជំងឺរលាកស្រោមខួរ និងបណ្តាលឲ្យអ្នកជំងឺ កើតជំងឺរលាកស្រោមបេះដូង ប៉ុន្តែជំងឺទាំងពីរនេះ គេឃើញកើតមានក្នុងអត្រាតិចតួចទេ។ ការព្យាបាល ការព្យាបាលទៅលើជំងឺគ្រុនពោះវៀននេះ បើយើងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបានទាន់ពេលវេលា គឺអាចព្យាបាលឲ្យជាសះស្បើយបាន។ វិធីព្យាបាលនោះរួមមានដូចជា៖ -ត្រូវឲ្យអ្នកជំងឺបរិភោគអាហាររាវ ពេលសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ -ត្រូវប្រើថ្នាំ អង់ទីប៉ូទិក ដែលស្រុកខ្មែរយើងនិយមប្រើឱសថ Antibiotic នេះ ពីរប្រភេទ គឺ Flouroquinolones (Ofloxacine) និង Cephalosphorine de 3rd generation ដែលថ្នាំទាំងពីរប្រភេទនេះ អាចប្រើពី ៧ ទៅ១០ថ្ងៃ ដើម្បីព្យាបាលជំងឺនេះឲ្យជាសះស្បើយ។ ការការពារ ដើម្បីចៀសផុតពីជំងឺគ្រុនពោះវៀន គឺមនុស្សយើងត្រូវអនុវត្តវិធីសាស្ត្រពីរយ៉ាងគឺ៖ -ត្រូវហូបចុកឲ្យបានស្អាត និងមានអនាម័យមានន័យថា ត្រូវសម្អាតដៃមុនញ៉ាំបាយ ហើយចំណីអាហារនិងទឹក ដែលមិនស្អាតយើងកុំបរិភោគ -គួរចាក់វ៉ាក់សាំងការពារ ដែលអាចចាក់ចំពោះក្មេងអាយុចាប់ពី ២ឆ្នាំឡើងទៅ។ អនុសាសន៍របស់លោកវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញ ជាចុងក្រោយ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតបានផ្តល់អនុសាសន៍ថា «ប្រសិនបើយើងសង្ស័យថាខ្លួនឯងកើតជំងឺគ្រុនពោះវៀន យើងត្រូវទៅមន្ទីរពេទ្យជាបន្ទាន់ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទទួលការព្យាបាលឲ្យបានទាន់ពេលវេលា»៕

Share

នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាជនកម្ពុជាយើងភាគច្រើន កើតនូវជំងឺរលាកក្រពះកម្រិតរ៉ាំរ៉ៃ និងជំងឺរលាកក្រពះស្រួចស្រាវ ដែលបណ្តាលឲ្យរលាកក្រពះនេះជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់ជីវិតប្រចាំថ្ងៃ និងបង្កផលវិបាកក្នុងការបំពេញការងារ។ ជំងឺតនេះពិតជាបង្កក្តីរំខានដល់ការប្រព្រឹត្តទៅនៃជីវិតប្រចាំថ្ងៃដូចជា ការរកទទួលការសិក្សា ឬបំពេញកាតព្វកិច្ចផ្សេងៗ ដូច្នេះការរក្សារាងកាយឲ្យមានសុខភាពល្អគឺជាប្រការអាទិភាពដែលយើងចាំបាច់ដោះស្រាយដើម្បីញ៉ាំងជីវិតឲ្យចៀសផុតពីជំងឺនេះ។ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហារលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃនេះ និងជាការផ្តល់ជាគំនិតយោបល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅស្តីស្ថានភាពទូទៅនៃបញ្ហារលាកក្រពះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អ៊ុក សារ៉ម ឯកទេសក្រពះ ពោះវៀន និងថ្លើម និងជាប្រធានផ្នែកជំងឺប្រដាប់រំលាយអាហារនៃមន្ទីរពទ្យ ព្រះកុសុមៈ ផ្តល់បទសម្ភាសសន៍បកស្រាយប្រធានបទមួយតាក់ទងទៅនឹង ជំងឺរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ ដូចខាងក្រោម៖ ជំងឺរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ ដែលហៅថា «ជំងឺរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ» គឺជាការរលាករទៅលើភ្នាសក្រពះ ក្នុងកម្រិតរ៉ាំរ៉ៃ ដែលភាសាបារាំងហៅថា (Inflammation chronique de la muqueuse gastrique)។ មូលហេតុបណ្តាលឲ្យរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺនេះបង្កឡើងដោយ ៖ -បាក់តេរី (Helicobacter Pylori) -ការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រភេទបំបាត់ការឈឺចុកចាប់ក្នុងរយៈពេលយូរ ដូចជាថ្នាំ (Aspirin ឬ AINS) -ម៉្យាងទៀត ការរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃនេះ អាចកើតពីកត្តាពូជក្នុងកម្រិត ២០% ដែលយើងហៅថា (Gastrite Chronique atrophique auto-immune) ។ ការរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃភាគច្រើនមិនមានរោគសញ្ញាអ្វីនោះទេ ប៉ុន្តែជួនកាលមនុស្សដែលមានជំងឺនេះ អាចជួបបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា៖ -ឈឺចុកចុងដង្ហើម (របៀបក្រហាយ នៅមួយកន្លែង ឬចាក់មកឆ្អឹងខ្នង ឬស្មាខាងស្តាំ) -ហើមពោះ ឬពិបាករំលាយអាហារ ក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរអ្នកអាចមានការហូរឈាមក្រពះ ឬមានលាមកពណ៌ខ្មៅ។ សូមទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់ ជាពិសេសគ្រូពេទ្យឯកទេស ប្រសិនបើអ្នកមានលាមកខ្មៅ ក្អួតមានឈាម ឬមានអាការៈឈឺក្រពះយូរអង្វែង។ អ្នកជំងឺត្រូវមកមន្ទីរពេទ្យ ជួបវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសក្រពះ និងពោះវៀន ដើម្បីឆ្លុះក្រពះ និងយកសាច់ក្រពះទៅវិភាគ។ ការវិវឌ្ឍរបស់អ្នកជំងឺ ជំងឺរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃនេះ ប្រសិនបើមិនបានទទួលការព្យាបាលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងទាន់ពេលវេលាទេនោះ វាអាចវិវឌ្ឍទៅជាជំងឺមហារីកក្រពះ។ វិធីព្យាបាល ជំងឺរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃនេះ ត្រូវព្យាបាលតាមវិធីផ្សេងៗដូចជា៖ -ការហូបចុកឲ្យមានអនាម័យ និងទៀងទាត់ពេលវេលា -ឈប់ប្រើថ្នាំ Aspirin ឬ AINS -តមបារី ស្រា កាហ្វេ អាហារហឹរ និងអាហារផ្អាប់ -ប្រើថ្នាំ PPI + Antibiotic រយៈពេល ១០-១៤ថ្ងៃ ក្នុងករណីរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃដោយ​ HP (Hhelicobacter Pylori) -ការព្យាបាលតាមរោគសញ្ញា (បើជាតិអាស៊ីដឡើង យើងត្រូវប្រើ Pancement, Anti Acid។ -បើឈឺចុកចាប់យើងត្រូវប្រើថ្នាំបំបាត់ការចុកចាប់។ រលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ ជាជំងឺពិបាកធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាល ដូច្នេះអ្នកជំងឺត្រូវមកជួបគ្រូពេទយឯកទេស ក្រពះ និងពោះវៀនជាការចាំបាច់៕

Share

  ការព្យាបាលជំងឺមហារីកហាក់មានភាពស្មុគស្មាញ ដែលទាមទារឲ្យមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំពីសំណាក់អ្នកជំនាញ ដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលវិជ្ជមានមួយ។ តួយ៉ាងការព្យាបាលជំងឺមហារីកថ្លើម ក៏មិនខុសប្លែកពីជំងឺមហារីកដទៃនោះទេ ដោយសារដំណើរការនៃការព្យាបាល គឺធ្វើឡើងដោយផ្អែកទៅលើគោលបំណងធំ ៣គឺ៖ • បំបាត់ចោលទាំងស្រុងនៃដុំមហារីក • បញ្ឈប់ការរីកលូតលាស់នៃកោសិកាមហារីក • ធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងវិញនូវគុណភាពជីវិតបន្ទាប់ពីការគ្រប់គ្រងនូវរោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីក(ការឈឺចាប់ ពិបាករំលាយអាហារ ។ល។) ប្រភេទនៃវិធីសាស្រ្តក្នុងការព្យាបាល  1.  ការវះកាត់៖  ជាវិធីសាស្រ្តព្យាបាលមានសក្តានុពលខ្ពស់ ដែលជាជម្រើសក្នុងការព្យាបាលចំពោះសភាពជំងឺដែលស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់ ដំបូងនៃជំងឺមហារីកថ្លើម៖ • ក្នុងករណីខូចខាតតែមួយផ្នែកនៃសរីរាង្គថ្លើមការព្យាបាលអាចធ្វើឡើង ដោយការកាត់ផ្នែកដែលមានជំងឺចេញតែប៉ុណ្ណោះ  (liver resection)។ • វិធីសាស្រ្តក្នុងការវះកាត់មួយផ្នែកទៀត គឺស្តែងចេញតាមរយៈការប្តូរសរីរាង្គថ្លើមទាំងស្រុង ដោយជំនួសសរីរាង្គថ្លើមថ្មីមួយទៀត ដែលត្រូវនឹងបុគ្គលនីមួយៗ។ -  ផលវិបាកនៃការព្យាបាលដោយការវះកាត់ អាចស្តែងចេញដូចជា៖   កំណកឈាមនៅសរសៃវ៉ែនជ្រៅ ការហូរឈាម បញ្ហាបេះដូង និងចង្វាក់ដង្ហើមការឆ្លងមេរោគ និងប្រតិកម្មចំពោះថ្នាំស្ពឹក។ ប្រសិនការព្យាបាលដោយការវះកាត់មិនអាចប្រព្រឹត្តទៅបាន ការព្យាបាលផ្សេងនឹងត្រូវបានណែនាំក្នុងគោលបំណងគ្រប់គ្រងនូវស្ថានភាពជំងឺ ដោយកាត់បន្ថយរោគសញ្ញា និងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវគុណភាពជីវិត។  2.  ការរំលាយដុំមហារីក (Tumor ablation)៖ ជាវិធីសាស្រ្តក្នុងគោលបំណងបំផ្លាញចោលនូវដុំមហារីក តាមរយៈការប្រើប្រាស់កម្តៅវិទ្យុសកម្ម (Radiofrequency ឬRFA)៖ ដោយរលកនៃសារធាតុវិទ្យុសកម្មនោះបានឆ្លងកាត់តាមរយៈម្ជុល ដើម្បីកម្ចាត់ចោលនូវកោសិកាមហារីកក្នុងកម្រិតកម្តៅដ៏ខ្ពស់មួយ។ • សារធាតុអាល់កុលដោយការចាក់អេតាណុលតាមស្បែក (percutaneous ethanol injectionឬPEI)៖  សារធាតុអាល់កុលត្រូវបានចាក់បញ្ចូលទៅកាន់កោសិកាមហារីកតាមម្ជុលដើម្បីបំផ្លាញដុំមហារីកនោះ។ ដំណើរការវិធីសាស្រ្តរំលាយដុំមហារីក តែងត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងផ្នែករូបសាស្រ្ត (scanning)ដោយសារវាជាជំនួយសម្រាប់ឲ្យវេជ្ជបណ្ឌិតអាចចាក់បញ្ចូលម្ជុល សំដៅទៅរកកោសិកាមហារីកតាមរយៈស្បែកបាន ផ្អែកទៅលើ ultrasoundឬ CT-scan ។ -   ការរំលាយដុំសាច់មហារីក អាចបង្កជាផលប៉ះពាល់ដូចជា ការឈឺចាប់ក្នុងពោះ ឡើងកម្តៅការឆ្លងមេរោគ និងការហូរឈាមជាដើម ជាទូទៅវីធីសាស្រ្តនេះនឹងត្រូវអនុវត្តម្តងទៀតនៅពេលដែលដុំមហារីកលូតលាស់ជាថ្មី។  3.   ការព្យាបាលជាប្រព័ន្ធ (Systemic Therapy)៖ • ការព្យាបាលដោយគីមី (Chemotherapy)៖ ជាការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីក សម្រាប់សម្លាប់ ឬរារាំងការលូតលាស់កោសិកាមហារីក។វាអាចជួយគ្រប់គ្រងរោគសញ្ញាដោយបង្រួម និងពន្យារពេលក្នុងការរីកលូតលាស់ នៃកោសិកាមហារីក។ ការព្យាបាលដោយគីមី ត្រូវបានអនុវត្តឡើងដោយការចាក់តាមសរសៃវ៉ែន និងតាមរយៈការចាក់បញ្ចូលតាមរបៀប Chemoembolization(រូបភាពទី២)ដែលជាការចាក់ថ្នាំគីមីចូលទៅក្នុងសរសៃវ៉ែនចិញ្ចឹមកោសិកាមហារីកថ្លើម ដោយសារធាតុថ្នាំនោះរួមបញ្ចូលទៅដោយសារធាតុជែលនិងប្លាសិ្ទកតូចៗ ដើម្បីបិទលំហូរទៅកាន់កោសិកាមហារីកថ្លើម យ៉ាងណាមិញ វិធីសាស្រ្តការចាក់ថ្នាំគីមី មិនសុទ្ធតែសាកសមចំពោះគ្រប់អ្នកជំងឺនោះទេព្រោះវាអាចធ្វើឡើងតែក្នុងលក្ខខណ្ឌដែលមុខងារថ្លើមនៅមានដំណើរការបានល្អគ្រប់គ្រាន់។ -  ចំពោះផលប៉ះពាល់នៃការព្យាបាលរួមមាន៖  មិនឃ្លានអាហារ ចង្អោរ ក្អួត អស់កម្លាំង ជ្រុះសក់ឈឺមាត់ កើនឡើងនៃការឆ្លងមេរោគ រាក ថយចុះកោសិកាឈាម និងអាចរួមបញ្ចូលនូវការឡើងកម្តៅ ឬការឈឺចាប់ក្នុងករណីព្យាបាលតាមរយៈChemoembolization។ • ការព្យាបាលឲ្យចំគោលដៅ (Targeted​ therapy)៖  ជាការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ឬសារធាតុ មានឥទ្ធិពលរារាំងការលូតលាស់ និងរីករាលដាលនៃកោសិកាមហារីក ដោយវាទៅជ្រៀតជ្រែកជាមួយ ម៉ូលេគុលសំខាន់ៗនៃការលូតលាស់ និងវិវឌ្ឍទៅជាកោសិកាមហារីក។ -  ផលប៉ះពាល់៖  មិនឃ្លានអាហារ ចង្អោរ ក្អួតអស់កម្លាំង ជ្រុះសក់ រាក ថយចុះនៃកោសិកាឈាមស ការប្រែប្រួលស្បែកបាតដៃ និងជើង។ • ការព្យាបាលដោយវិទ្យុសកម្ម (Radiotherapy)៖ សារធាតុវិទ្យុសកម្មដ៏ខ្លាំងក្លា បានបំផ្លាញ ឬរារាំងកោសិកាមហារីក ប៉ុន្តែវិធីសាស្រ្តខាងលើនេះមិនសូវត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដើម្បីព្យាបាលចំពោះជំងឺមហារីកថ្លើមដោយផ្ទាល់នោះទេ ដោយគេច្រើនអនុវត្តវាដើម្បីកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ចំពោះអ្នកជំងឺមានបញ្ហាមហារីកឆ្អឹង  (Bone metastases)បណ្តាលមកពីមហារីកថ្លើម។ -   ផលប៉ះពាល់អាចកើតឡើងនៅផ្នែកខាងក្រៅដូចជា៖  រលាកស្បែក ចង្អោរ ក្អួត និងអស់កម្លាំងដែលវាអាចនឹងបាត់ទៅវិញបន្ទាប់ពីការព្យាបាលបានបញ្ចប់។ • ការថែទាំ៖  ត្រូវបានផ្តល់ឲ្យអ្នកជំងឺដែលស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃជំងឺមហារីកថ្លើម។ លក្ខខណ្ឌក្នុងការជ្រើសរើសការព្យាបាល ជាការពិត មិនមានការព្យាបាលណាដែលល្អស័ក្តិសមបំផុតចំពោះអ្នកជំងឺគ្រប់បុគ្គលនោះទេ ដោយវេជ្ជបណ្ឌិតត្រូវធ្វើការសម្រេចចិត្តផ្អែកលើស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺ និងលក្ខណៈរបស់ជំងឺ ដូច្នេះទើបការរៀបចំការព្យាបាលជំងឺមហារីកថ្លើម ទាមទារឲ្យមានចូលរួមពីសំណាក់អ្នកជំនាញជាច្រើនផ្នែក។ ចំណែកឯប្រសិទ្ធភាពនៃការព្យាបាលក៏មានការប្រែប្រួលទៅតាមដំណាក់កាលនៃជំងឺមហារីកថ្លើម លក្ខណៈនៃដុំមហារីក ហានិភ័យ ក៏ដូចជាស្ថានភាពសុខភាពទូទៅនៃអ្នកជំងឺ។ អត្រានៃការជាសះស្បើយ គេអាចកំណត់បានអត្រានៃការជាសះស្បើយ តាមដំណាក់កាលនៃជំងឺ៖ • ដំណាក់កាលទី I៖ ៥០% ទៅ ៧០% • ដំណាក់កាលទី II៖ ៣០% ទៅ ៥០% • ដំណាក់កាលទី III៖ ១០% • ដំណាក់កាលទី IV៖ ០% ទង្វើគួរធ្វើអំឡុងពេលព្យាបាល អ្នកជំងឺទាំងអស់ត្រូវអនុវត្តតាមការណែនាំរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតដូចជា៖ • របបអាហារ៖ ចៀសវាងអាហារមានជាតិហិរអាហារចៀន និងអាំង ភេសជ្ជៈមានជាតិហ្គាសនិងអាល់កុលជាដើម • របបអនាម័យ៖ គួរពាក់មាស់មុខ លាងសម្អាតផ្លែឈើ និងបន្លែ លាងសម្អាតដៃមុនពេលបរិភោគអាហារ បន្ទាប់ពីចូលបង្គន់ និងបន្ទាប់ពីធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវ • ចៀសវាងការមានរបួសនានា • គោរពការណាត់ជួបនៃការព្យាបាលឲ្យបានតឹងតែង (ហាមគេចវេសពីការព្យាបាល ប្រសិនគ្មានហេតុផលចាំបាច់) ។ បកស្រាយដោយ វេជ្ជបណ្ឌិត Turobova Tatiana វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសជំងឺមហារីកចំពោះកូនក្មេង និងមហារីកទូទៅ ដែលសព្វថ្ងៃជាប្រធានផ្នែកមហារីកនៅមន្ទីរពេទ្យសាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិសែនសុខ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ  

Share

     ករណីមានសញ្ញាព្រមានណាមួយលេចឡើង និងត្រូវបានសង្ស័យថាមានទំនាក់ទំនងនឹងជំងឺមហារីកថ្លើមនោះ ការទៅជួបជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតឲ្យបានឆាប់រហ័ស ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ គឺជារឿងដ៏ចាំបាច់។ ទោះបីជាមិនទាន់មានសញ្ញាណាមួយកើតឡើងក៏ដោយ ការរកជំងឺមហារីកថ្លើមតាមរយៈការពិនិត្យសុខភាព ត្រូវបានណែនាំផងដែរ ដើម្បីបង្កើនឱកាសក្នុងការរស់រានចំពោះអ្នកជំងឺកំពុងមានជំងឺនេះដោយមិនបានដឹងខ្លួន។ វេជ្ជបណ្ឌិត Turobova Tatiana ជាវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេស​មហារីកពីប្រទេសរុស្សី និងជាប្រធានផ្នែកជំងឺមហារីកនៃមន្ទីរពេទ្យ សាកលវិទ្យាល័យ សែន សុខ បានរៀបរាប់ពីការធ្វើរោគវិវិច្ឆ័យមហារីកថ្លើម៖ -តេស្តគ្លីនិក៖ កាសាកសួររកសញ្ញាមិនប្រក្រតី... -តេស្តឈាម៖ កម្រិតឈាមក្រហម អេម៉ូក្លូប៊ីន ប្លាកែត គ្រាប់ឈាមស។ក៏បានបង្ហាញពីមុខងារ ឬដំណើរការរបស់ថ្លើម... -តេស្តវិទ្យុសាស្រ្ត៖ ពិនិត្យ Ultrasound, CT-scan/MRI-scan, X-ray, ថតប្រព័ន្ធសរសៃឈាម ឬទឹករងៃថ្លើម... -ការពិនិត្យជាលិកា៖ វិធីសាស្រ្តនេះប្រព្រឹត្តតៅដោយការច្រឹបយកសាច់ដុំពីសរីរាង្គថ្លើម។    ថ្លើមជាសរីរាង្គដ៏សំខាន់សម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា ដូច្នេះបើសិនជាអ្នកមានបញ្ហាសុខភាពថ្លើមណាមួយ អ្នកគួរតែមកពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញឲ្យបានទាន់ពេលវេលា ដើម្បីបង្ការការថយចុះនៃមុខងាររបស់ថ្លើម៕  ​​ ស្វែងយល់បន្ថែម៖ តើអាចពិនិត្យរកជំងឺមហារីកថ្លើមដោយវិធីសាស្ត្រណា? © 2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ Healthtime Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូលប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែត ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក អាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ

Share

ជំងឺរលាកខ្នែងពោះវៀន ដែលត្រូវបានយល់ច្រលំ និងហៅថា​ពោះវៀនដុះខ្នែងនោះ មិនជាជំងឺធ្ងន់ធ្ងរទេ តែតម្រូវឲ្យមានព្យាបាលភ្លាមៗ បើតាមការបកស្រាយរបស់លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតកែវ បូនី។ និយមន័យ រលាកខ្នែងពោះវៀន (Appendicitis) គឺជាការរលាកស្រួចស្រាវរបស់ក្រពេញខ្នែងពោះវៀន ដែលស្តែងចេញជាលទ្ធផលគឺជាការឈឹចុកចាប់នៅក្នុងពោះ អមដោយការមិនចង់ហូបចំណី និងភាពតឹងឆ្អល់ណែនពេញពោះ។ ជាទូទៅ គេឲ្យរោគវិនិច្ឆ័យតាមការជាក់ស្តែង និងអមដោយទៅពិនិត្យអេកូ (Ultrasound) និងការស្កេន (C.T scan)។ ក្រុមមនុស្សដែលប្រឈមនឹងជំងឺ ការរលាកខ្នែងពោះវៀននេះ អាចកើតមានគ្រប់វ័យ ជាពិសេសគឺយុវជនអាចមានរហូតដល់ ៥%។ ការរលាកខ្នែងពោះវៀននេះអាចរួមផ្សំជាមួយជំងឺមួយចំនួនទៀត ដូចជាដុំមហារីកនៅផ្នែកលើពោះវៀនធំ Carcinoids, cancer, Villous aderiomas, diverticula, និងរួមជាមួយ ជំងឹគ្រុន ឬដំបៅពោះវៀន (Cronh’s disease or Ulcer active colitis with pancolitis)។ មូលហេតុបង្ក មូលហេតុរបស់រលាកខ្នែងពោះវៀន គឺច្រើនមកពីការស្ទះបំពង់ក្រពេញខ្នែងពោះវៀននេះតែម្តង ប៉ុន្តែជួនកាលអាចបណ្តាលមកពីដមលាមក ចំណីអាហារដែលរឹងជាមួយគ្រាបើត្របែក ... ដង្កូវព្រូនដែលស្ទះក្នុងក្រពេញខ្នែងពោះវៀននោះ ធ្វើឲ្យក្រពេញខ្នែងពោះវៀននេះរីកធំ​ តឹងមេរោគរីកសាយភាយពេញឈាម ខ្នែងពោះវៀនរីកធំសង្កត់លើសរសៃឈាម បណ្តាលឲ្យរលាកបើពុំបានព្យាបាល (Ischemia, necrosis, gangrene) អាចធ្វើឲ្យខ្នែងពោះវៀនដែលរលាកនេះធ្លាយបាន ឬបង្កទៅជាដុំបូស​ Perforation or appendiceal abscess…. ការធ្វើរោគសញ្ញា  រោគសញ្ញារបស់រលាកខ្នែងពោះវៀនដំបូង គឺមានការឈឺចុកចាប់នៅចុងដង្ហើម និងតំបន់ជុំវិញផ្ចិតដែលរួមផ្សំជាមួយការក្អួតចង្អោរយ៉ាងខ្លាំង បន្ទាប់មករយៈពេល ២-៣ម់ោងក្រោយការឈឺចាប់នោះស្ថិតនៅខាងក្រោមថ្ងាសខាងស្តាំ (right lower quadrant) ។ ការឈឺចាប់នេះ នៅចំចំណុចម៉ាកបួរណី (Mc burney’s point)  គ្រូពេទ្យធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបានយ៉ាងងាយដែលពេលនោះអ្នកជំងឺមានកម្តៅខ្ពស់ជាង៣៨អង្សា បើពិនិត្យគ្រាប់ឈាមឃើញមានគ្រាប់ឈាមស ដែលពេលនោះអ្នកជំងឺមានការទល់លាមក ជួនកាលរាគ​ដែលធ្វើឲ្យមានការភ័ន្តច្រលំក្នុងការរករោគវិនិច្ឆ័យ តាមសញ្ញាជាក់ស្តែង ដែលពេលនេះតម្រូវឲ្យធ្វើអេកូ ឬ C.T scan។ បើពុំមានការព្យាបាលភ្លាមៗនោះទេ ការរលាកខ្នែងពោះវៀននេះ អាចបណ្តាលឲ្យធ្លាយពេញពោះ ធ្វើឲ្យរលាកស្រោមពោះវៀន ក្រោយពេលវះកាត់រួចក្តី ច្រើនមានស្អិតស្រោមពោះវៀនទៀត ដែលពេលនោះអ្នកជំងឺអាចជួបប្រទះ និងវិបត្តិវះហើយវះទៀត។ ការព្យាបាល ការព្យាបាលរបស់រលាកខ្នែងពោះវៀននេះ គឺមានតែការវះកាត់យកចេញតែប៉ុណ្តោះ​ដែលរួមផ្សំនិងការចាក់ថ្នាំព្យាបាលដោយថ្នាំផ្សះមួយចំនួន។ ការបង្ការ ការបង្ការជំងឺនេះ គឺគួរតែកុំពិសារចំណីអាហារ ឬផ្លែឈើដែលមានគ្រាប់រឹង លេបចូលក្នុងពោះ គួរតែទំលាក់សត្វល្អិត រៀងរាល់បីខែម្តង។ បើមានការឈឺចាប់ក្នុងពោះ មានការក្អួតចង្អោរ​ ឬក្តៅខ្លួន ឆាប់រួសរាន់ទៅមន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យព្យាបាលច្បាស់លាស់​ និងធ្វើការព្យាបាលឲ្យបានច្បាស់លាស់ និងធ្វើការព្យាបាលឲ្យទាន់ពេលវេលា ពីព្រោះរលាកខ្នែងពោះវៀននេះ អាចធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យច្រលំមួយចំនួនដូចជា៖ -រលាកតាមបំពង់រំលាយអាហារ gastro-intestinal disease, ការពុលអាហារ -រលាកផ្លោកនោម និងបំពង់អួររ៉ែតទែ -រលាកឌីវ៉ែទីគុល diverticuilitis -រលាក ឬបូសនៅផ្លោកលាមក perirectal abscen។   *បើសិនជាស្ត្រី អាចមានការភ័ន្តច្រលំមួយចំនួនដូចជា៖ -ចុក ឬបែកដុំគីសដៃស្បូន rupture of an ovarian cyst -កូនក្រៅស្បូន ectopic pregnancy -ជំងឺមហារីកស្បូនជាដើម     ហេតុដូចនេះហើយ អ្នកជំងឺបើមានសញ្ញារៀបរាប់ជូនខាងលើនេះ គួរតែទៅជួបគ្រូពេទ្យឲ្យបានដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងព្យាបាលឲ្យបានទាន់ពេលវេលា៕ បកស្រាយដោយ លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត កែវ បូនី អតីតគ្រូពេទ្យព្យាបាលសង្រ្គោះបន្ទាន់ ឆ្លុះក្រពះ ពោះវៀន ថ្លើម នៅមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈ ។ បច្ចុប្បន្ន ធ្វើការនៅគ្លីនិកផ្ទាល់ខ្លួន ពិនិត្យព្យបាល ជំងឺថ្លើម A B C​ ទាចទឹកឆ្លុះក្រពះ ពោះវៀន និងព្យាបាលសន្លាក់ផងដែរ។ ©2017 រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង​ដោយ Health Time Corporation ចំពោះគ្រប់អត្ថបទដោយគ្មានផ្នែកណាមួយត្រូវបោះពុម្ពផ្សាយចូល ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណែតឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកអាត់ជាសំឡេងឬថតចំលងគ្រប់រូបភាពដោយគ្មានការអនុញ្ញាតឡើយ។  

Share
Top