-
Mar 02, 2017
|
-
8 years ago
|
-
30.9K views
និយមន័យ
ជំងឺខ្សោយផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ ឬCOPD គឺជាជំងឺស្ទះផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ ដែលមិនអាចព្យាបាលឲ្យត្រឡប់មកធម្មតាវិញទេ។ ជំងឺនេះ វិវឌ្ឍសន្សឹមៗ ស្តែងឡើងដោយសារការបឺតយកខ្យល់ពុល រួមផ្សំនឹងការរលាកមិនធម្មតា។ ជំងឺនេះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាជំងឺដែលធ្វើឲ្យមានការរំខានដល់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកជំងឺ ដោយសារតែវាធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺពិបាកដកដង្ហើម ពិសេសពេលដកដង្ហើមចេញ និងមានកំហាក។ ហេតុការទាំងនេះ កើតឡើងដោយសារតែការត្បៀតផ្លូវដង្ហើម ពិសេសផ្នែកខាងក្រោម ដែលធ្វើឲ្យខូចខាតដល់ការដោះដូរឧស្ម័ន និងបន្ថយបរិមាណនៃការដកដង្ហើមចូល។
ជំងឺនេះ អាចញែកចេញពីជំងឺហឺតនិងជំងឺរីកទងសួតដោយសារ៖
•ការកកើត៖ COPD កើតពីការប៉ះពាល់ផ្សែងពុលយូរអង្វែង ជាពិសេសផ្សែងបារី ហើយធ្វើឲ្យខូចរចនាសម្ព័ន្ធរបស់ថង់សួត ភាគច្រើនកើតឡើងលើមនុស្សចាស់ មិនសូវជួបចំពោះក្មេងទេ ឯជំងឺហឺត កើតឡើងដោយសារប្រតិកម្មនឹងអាល្លែកហ្សែន ធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធភាពស៊ាំកើនឡើង និងមានកើតលើមនុស្សគ្រប់វ័យ ជាពិសេសកុមារ។
•ការព្យាបាល៖ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំបើកទងសួតមិនអាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺCOPD បានធូរស្បើយច្រើនដូចអ្នកជំងឺហឺតនោះទេ។
មូលហេតុ
មូលហេតុនៃជំងឺខ្សោយផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ ចម្បងគេគឺ ផ្សែងបារី ទាំងការជក់ និងស្រូបយកផ្សែង។ ក្រៅពីនេះ សារធាតុពុលនៅក្នុងបរិយាកាស ជាពិសេសផ្សែងពុលជាដើម ក៏ជាមូលហេតុនៃជំងឺនេះដែរ។ សារធាតុទាំងនេះ ធ្វើឲ្យផ្លូវដង្ហើមរលាករ៉ាំរ៉ៃ រហូតវិវឌ្ឍទៅជាជំងឺខ្សោយផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ។
រោគសញ្ញា
ភាគច្រើនអ្នកជំងឺមានអាការៈដូចជា ក្អក មានស្លេស្ម ពិបាកដកដង្ហើម និងតឹងទ្រូងរ៉ាំរ៉ៃ។
រោគវិនិច្ឆ័យ
ក្នុងការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដោយ ការសាកសួរអ្នកជំងឺ អំពីរោគសញ្ញានានាដូចជា មានក្អក ឡើងស្លេស្មច្រើន ហត់រយៈពេលយូរ។ អ្នកជំងឺ មានប្រវត្តិជក់បារី ឬធ្វើការប៉ះពាល់ជាមួយផ្សែងរយៈពេលច្រើនឆ្នាំ ហើយស្ថានភាពអ្នកជំងឺវិវឌ្ឍអាក្រក់ទៅអាក្រក់ទៅ។
តេស្តពិនិត្យមុខនាទីផ្លូវដង្ហើម(Epreuve Fonctionelle Respiratoire) បញ្ជាក់ពីវត្តមាននៃជំងឺខ្សោយផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ និងដំណាក់កាលនៃជំងឺនេះ។ អ្នកជំងឺត្រូវបានតម្រូវឲ្យផ្លុំក្នុងបំពង់ ដែលមានភ្ជាប់នឹងម៉ាស៊ីន Spirometer។ម៉ាស៊ីននេះ បង្ហាញពីចំណុះខ្យល់ដែលបញ្ចេញក្នុង១វិនាទី(FEV-1)និងបរិមាណខ្យល់ក្នុងសួត (FVC)។
ការធ្វើផលធៀបនៃតម្លៃទាំងពីរដែលត្រូវបានបែងចែកជា៤ដំណាក់កាល៖
•ដំណាក់កាល០៖ កម្រិតស្រាល FEV-1/FVC>7០% , FEV-1>8០%តែអ្នកជំងឺមានក្អក ស្លេស្មច្រើន និងមានសញ្ញាហត់។
•ដំណាក់កាលទី១៖ កម្រិតធ្យម FEV1/FVC៨០%។
•ដំណាក់កាលទី២៖ កម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ ដែលត្រូវបានបែងចែកជា២ដំណាក់កាលផ្សេងទៀតរួមមាន·
-ដំណាក់កាលទី២A៖ FEV1/FVC
Share